Od ostalih objekata na prostoru "malog grada", izuzev kule manjih dimenzija (očuvana u visini od oko 0,50 m), na zapadnoj strani, otkriveni su ostaci cisterne za vodu, na najsevernijoj i istovremeno najnižoj koti u odnosu na čitav kompleks. Kao deo odbrambenog sistema, rampa je zahvatala prostor između zidova kule i bedema prema severu i istoku, s jedne, i potpornog zida rova sa druge strane.
Najznačajniju novinu u sistemu građenja srednjovekovnog Kruševca predstavljaju profani objekti raspoređeni unutar slobodnog prostora u okviru gradskih zidina, poput skupine građevina civilnog karaktera u jugozapadnom delu kompleksa. Među njima dominira stambeni objekat kvadratne osnove, dimenzija 17,70 x 19,50 m, zidova mestimično očuvanih u visini od 0,60 m. Po svemu sudeći u pitanju je kneževa palata, ozidana oblutkom, sa dominantnim otvorenim tremom i četiri prostorije.
Od ostalih građevina u ovom delu utvrđenja, veličinom se izdvaja konjušnica, približno kvadratne osnove, zidana lomljenim kamenom, unutrašnjih dimenzija 12x13 m i sa kotom nižom za 2,20 m od nivoa ostalog terena, na čijem je ulazu, sa severoistočne strane, bila postavljena široka rampa. Jedan od najznačajnijih nalaza sa ovog objekta - liveni bronzani medaljon, ažuriran i ukrašen pozlatom, sa heraldičkom predstavom lava u grmlju i prepletom stilizovanih krinova, pripada ukrasnim delovima konjske opreme (stalna postavka Narodnog muzeja Kruševac).
Sudeći prema rezultatima dosadašnjih istraživanja, a imajući u vidu izmenjenu prostornu i funkcionalnu organizaciju kruševačkog grada, moguće je pretpostaviti da su nasuprot stambene celine na jugozapadnoj strani, u severozapadnom delu kompleksa bile smeštene zanatske radionice, poput kovačnice, delimično ukopanog objekta manjih dimenzija (3 x 3,5 m), ozidanog lomljenim kamenom.

Spomenik osnivaču Kruševca, knezu Lazaru, nalazi se u istočnom delu arheološkog parka "Lazarev grad". Otkriven je 27. juna 1971. godine, povodom proslave "Šest vekova Kruševca".
Autor Nebojša Mitrić, vajar iz Beograda, za predstavu figure Lazara, bio je inspirisan uobičajenim položajem srpskih srednjovekovnih vladara na svom kovanom novcu: sedeći stav sa mačem preko krila.
Lik kneza Lazara urađen je prema ktitorskoj fresci u manastiru Ravanica. Graditeljske osobine kneza Lazara prikazane su konturama srednjovekovnog grada na levom ramenu figure, kao i obrisima Lazarice pod pazuhom desne ruke koji se lako uočavaju. Ornamenti na haljini preuzeti su sa Lazareve haljine čija se kopija čuva u Narodnom muzeju Kruševac.

Narodni muzej Kruševac osnovan je 19. decembra 1951. godine.  Za proteklih skoro 60 godina rada i kontinuiranog razvoja, izrastao je u značajnu ustanovu kulture kako u samom Kruševcu tako i na prostoru grada Kruševca, Rasinskog okruga i Republike Srbije.
Osnovnu delatnost Muzej ostvaruje kroz prikupljanje, čuvanje, zaštitu i prezentaciju pokretnih kulturnih dobara.
Muzejski fondovi sadrže oko 22 hiljade umetničko-istorijskih dela, trodimenzionalnih predmeta, fotografija i dokumenata. Muzealije su razvrstane u 7 zbirki: arheološka, etnografska, numizmatička, kulturno-istorijska, prirodnjačka, likovne i primenjene umetnosti.
Raspored materijala je koncipiran hronološki počev od praistorije, sa akcentom na srednji vek - doba kneza Lazara i despota Stefana.
Od eksponata, pažnju posetilaca najviše privlači kopija Lazareve haljine kao i originalna maketa Meštrovićevog Vidovdanskog hrama koji je trebalo da bude podignut na mestu Kosovske bitke, ali ideja nije realizovana zbog skupog projekta.

Crkvu Lazaricu s pravom nazivaju biserom moravske arhitekture. Sazidana je 1375. ili 1376. godine u slavu prvorođenog sina kneza Lazara i ujedno naslednika prestola, despota Stefana. Posvećena je arhiđakonu Stefanu, zaštitniku dinastije Nemanjića.
Osnova crkve je trikonhalnog oblika, sažete varijante upisanog krsta, sa tri traveja po dužini, kupolom nad srednjim prostorom i istovremeno građenom pripratom, prvobitno sa otvorenim bočnim prolazima. Apside su iznutra polukružne, spolja petostrane, sa prislonjenim kolonetama na sastavima stranica. Primena trikonhalnog plana u moravskoj arhitekturi posledica je uticaja ideja atoskog monaštva na graditeljstvo Lazareve Srbije koja se, u crkveno-političkom i kulturnom smislu, značajno oslanjala na Svetu Goru.
Gornju konstrukciju nose prislonjeni lukovi koji leže na pilastrima. Svodovi su poluobličasti, ređe krstasti; kupola na pandantifima, iznutra kružna, spolja je osmostrana i formirana na neuobičajeno naglašenom i nadvišenom kubičnom postolju. Nad delom priprate karakterističan je aneks koji u nižoj etaži sadrži kapelu, koja neposrednu vizuelnu komunikaciju sa crkvom ostvaruje preko katihumene – prostora smeštenog u debljini zida između priprate i naosa, dok je prostorija iznad služila kao zvonara.
Način zidanja, naizmeničnim smenjivanjem horizontalnih redova kamenih tesanika od belovodskog peščara sa po tri reda opeke, povezane širokim spojnicama maltera, koje ispadaju iz ravni zida, u osnovi je vizantijski. U sistemu elevacije do izražaja dolazi težnja ka razvijanju vertikale i stepenovanju masa prema završnom akcentu – glavnoj kupoli, pri čemu spoljni oblici odgovaraju unutrašnjem sklopu građevine. Osobenost arhitekture Lazarice predstavlja kompaktnost građe osnovne mase, pravilan ritam i ujednačenost kompozicije celine prema delovima i, kako u prostornom tako i u likovnom smislu, ostvarena ravnoteža kupole u odnosu na ukupan arhitektonski sklop građevine.

Glavna gradska kula ("Donžon"), danas očuvana u visini od oko 18 m (objekat je bio visok preko 20m), zidana je oblutkom i lomljenim kamenom, sa tesanicima od peščara kao ojačanjima u uglovima. Na osnovu vidljivih ležišta međuspratnih konstrukcija na istočnoj strani, gde se nalazio i glavni ulaz, može se zaključiti da je, pored prizemlja, imala četiri sprata. Približno spoljni oblik linije glavne kule i bedema koji od nje polaze u pravcu severa i istoka, prati odbrambeni suvi rov dubine 4,5 m i maksimalne širine 9 m, neobrađenog dna, sa stranicama ojačanim potpornim zidovima.
Građevina je imala odbrambenu ulogu, posebno kao poslednji otpor neprijatelju koji je već prodro unutar zidina grada.

Na Lazarici je ostvaren i potpuno dovršen sistem dekoracije fasada koje obiluju keramoplastičnim ukrasom i karakterističnom moravskom plitkoreljefnom kamenom plastikom što, ostvarenom preciznošću klesanja i ujednačenošću stilskog izraza, predstavlja značajan napredak u odnosu na plastični ukras ranih moravskih zadužbina.
Vreme živopisanja Lazarice pripada periodu kratkotrajne austrijske prevlasti u Kruševcu (1737 - 1739) kada je zografska družina Andreja Andrejevića iz Vršca izvela freske u duhu baroknih shvatanja tradicionalnog srpskog slikarstva. U isto vreme izvršene su najnužnije popravke na prilično ruiniranoj crkvi koja je u periodu od pada pod tursku vlast sasvim zapustela. Prilikom obnove Lazarice, posle oslobođenja od Turaka, crkva je ponovo oslikana 1843. godine. Autor ovog živopisa, požarevački slikar Živko Pavlović, uradio je i ikonostas crkve, tokom 1844, pred posetu kneza Aleksandra Karađorđevića Kruševcu. Prema sačuvanim natpisima, naručioci pojedinih ikona bili su uglavnom članovi kruševačkog bojadžijskog i trgovačko - terzijskog esnafa. Jedan od najranijih u nizu ikonostasa nastalih do kraja XIX veka u Kruševcu i okolini, odlikuje se arhaičnošću ikonografskog repertoara koji prate i odgovarajuće stilske karakteristike.
U periodu od 1904. do 1908. godine trajali su obimni radovi na restauraciji i konzervaciji crkve. Tada joj je uglavnom vraćen prvobitan izgled, narušen intervencijama na arhitekturi u nekoliko navrata tokom XVIII i XIX veka, zahvaljujući Petru J. Popoviću, arhitekti Ministarstva građevina, čiji rad predstavlja pionirski poduhvat ove vrste u Srbiji. Tokom 1908. godine, prema projektu P. Popovića, sagrađene su crkvena kuća i zvonara, a znatno kasnije, 1938. godine i monumentalna ograda u porti (kasnije premeštena na Kruševačko groblje) sa kapijom postavljenom jugozapadno od crkve. Novi parohijski dom, na mestu gde se nalazila stara crkvena kuća, građen je u periodu od 1997. do 2000. godine, kada je i osvećen. U vreme kada je Karađorđe 1812. godine crkvi poklonio zvono, sačuvano do danas, Lazarica je već bila posvećena Rođenju Presvete Bogorodice. Istu slavu slavi i danas.
Kao izuzetno ostvarenje srpske srednjovekovne arhitekture i nacionalne graditeljske baštine, crkva Lazarica je proglašena spomenikom kulture od izuzetnog značaja.